ثبت علامت تجاری در ایران
علامت تجاری یا برند چیست؟
طبق قانون حمایت از مالکیت صنعتی مصوب 1403، علامت تجاری هر نشان قابل رویتی است که کالاها یا خدمات اشخاص را از هم متمایز سازد. در حقیقت ثبت یک علامت جهت ایجاد تمایز فی مابین کالاها و خدمات یک شخص با اشخاص دیگر می باشد به گونه ای که برای مصرف کننده ایجاد تمایز نموده و بتواند آن ها را از هم تفکیک نماید. برند همان چیزی است که مخاطب با دیدن، شنیدن، حس کردن و یا هرگونه ارتباطی با آن، به صورت ذهنی صفات و ویژگی های آن را در ذهن و قلب خود تداعی می کند. سیستم حمایتی از علائم تجاری اين فرصت را براي كساني كه دارای مهارت و تجربه کافی هستند فراهم مي نمايد تا در منصفانه ترین شرایط ممکن به تولید و بازاریابی کالاها و خدمات خود پرداخته و بدین ترتیب امکان تجارت بین المللی برایشان تسهیل گردد و همچنین در مصرف کننده ایجاد اعتماد جهت تعیین حقوق ناشی از انتخاب وی می نماید. ثبت برند یا علامت را می توان سمبل و نمادی از یک کالا دانست.
صاحبان کسب و کار برای حفظ حقوق معنوی خود می بایست اقدام به ثبت علامت و یا برند خود نمایند چرا که در غیر اینصورت قانون نه تنها هیچ حمایتی از آنان به عمل نمی آورد بلکه در صورت کپی برداری از علامت نیز، صاحب آن برند نمی تواند علیه ناقضین حق خود طرح دعوا نماید. در چنین شرایطی نمی توان به بهره مندی از حمایت های قانونی امیدوار بود. اثبات این موضوع که شما مالک اصلی برند هستید و طرف مقابل از برند و علامت شما سوء استفاده کرده است، کاری سخت و دشوار خواهد بود.
بر اساس قانون، علامت تجاری ممکن است از حروف یا اعداد و یا یک یا چند کلمه تشکیل شده باشد. علامت تجاری می تواند شامل شکل، حرف، عدد، علائم برگرفته از نمادهای صوتی و اشکال سه بعدی و یا ترکیبی از این ها باشد. همچنین علامت یا همان برند، می تواند در قالب یک لوگو به ثبت برسد، لوگو به معنای تصویری است که بیانگر فعالیت یک شرکت یا کسب و کار است. یک لوگوی خوب سنگ بنای اصلی برند شما است. این نماد باعث می شود تا مشتریان درک کنند که شما چه کاری انجام می دهید.
علائم غیر قابل ثبت
طبق ماده 96 قانون مالکیت صنعتی مصوب 1403، موارد ذیل به عنوان علامت تجاری قابل ثبت نیستند؛
۱- علامتی که کالاها یا خدمات یک شخص را از کالاها یا خدمات اشخاص دیگر متمایز نسازد.
۲- علامتی که مفاد آن یا بهره برداری از آن، خلاف موازین شرعی، قانونی و یا نظم عمومی بوده یا موجب وهن مقدسات دینی گردد.
۳- علامتی که موجب گمراهی عموم، به ویژه در مورد مبداء جغرافیایی کالاها یا خدمات یا خصوصیات آنها از قبیل نوع، کیفیت، کمیت و قیمت شود.
۴- علامتی که عین علامت یا نام تجاری باشد که قبلاً برای همان کالاها یا خدمات در ایران معروف شده است.
۵- علامتی که عین، شبیه یا ترجمه علامت یا نام تجاری باشد که قبلاً برای همان کالاها یا خدمات یا برای کالاها یا خدمات مشابه در ایران معروف شده است، مشروط بر آنکه موجب گمراهی عموم شود.
۶- علامتی که شبیه یا ترجمه علامت یا نام تجاری باشد که قبلاً برای همان کالاها یا خدمات در ایران به ثبت رسیده یا ثبت آن تقاضا شده یا دارای حق تقدم است، مشروط بر آنکه موجب گمراهی عموم شود.
7- علامتی که عین، شبیه یا ترجمه علامت یا نام تجاری باشد که قبلاً برای کالاها یا خدمات دیگری در ایران معروف شده یا به ثبت رسیده یا ثبت آن تقاضا شده یا دارای حق تقدم است، مشروط بر آنکه موجب گمراهی گردد یا به منافع مالک علامت قبلی لطمه وارد سازد.
۸- علامتی که عین یا شبیه نشان نظامی، پرچم، یا سایر نشان های مملکتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به یک کشور، سازمان بین‌الدّولی یا سازمان هایی که تحت معاهده(کنوانسیون) های بین المللی تأسیس شده اند، بوده یا موارد مذکور یکی از اجزای آن علامت باشد، مگر آنکه مقام صلاحیتدار کشور مربوط یا سازمان ذی ربط، اجازه ثبت آن را صادر کرده باشد؛
۹- علامتی که عین یا به طرز گمراه کننده ای شبیه علائم مربوط به دوران تاریخی یا آثار باستانی باشد.
10- علامتی که عین یا شبیه علائمی باشد که سازمان ها و مراجع تأییدکننده، از قبیل سازمان ملی استاندارد ایران و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای تأیید کالاها و خدمات صادر می نمایند.
۱۱- علامتی که عین طرح صنعتی ثبت شده دیگری برای همان کالاها یا خدمات باشد.
مزایای ثبت علامت تجاری
– امکان ایجاد تمایز فی مابین محصولات شما و رقبای تجاری
– امکان فروش در سایت های معتبر فروش اینترنتی و تبلیغات محیطی
– حمایت قانوگذار از علامت ثبت شده در مقابل افراد سودجو
– امکان انعقاد قرارداد با شرکت های بزرگ
– یکی از عناصر بازاریابی و موفقیت یک سازمان، ثبت برند است که آن سازمان یا شرکت را با همه ابعادش معرفی می کند.
– حفظ اعتبار و جلوگیری از هرگونه سوء استفاده
– دریافت وام و تسهیلات برای صاحب برند و لوگو، قابل دسترس تر می باشد.
– یک برند عالی باعث ایجاد اعتماد افراد و شرکت ها به تولیدکننده می شود.
فرآیند ثبت علامت
– استعلام و سرچ اولیه علامت موردنظر توسط کارشناسان مجموعه در خصوص وجود عین و یا مشابه علامت درخواستی
– آماده سازی مدارک و مستندات موردنظر در راستای ثبت اظهارنامه علامت
– ساخت حساب کاربری برای مالک علامت(جهت ساخت حساب کاربری در اداره مالکیت صنعتی، هم شخص حقیقی و هم شخص حقوقی باید ثبت نام ثنا قوه قضائیه را دارا باشند)
– بارگذاری مدارک و مستندات بر روی سایت اداره ثبت علامت از طریق حساب کاربری مختص مالک
– پرداخت هزینه و ثبت اظهارنامه علامت
پس از پرداخت هزینه دولتی، اظهارنامه ثبت شده و بایستی مدارک بارگذری شده به تائید سردفتر اسناد رسمی برسد که پس از پایان این مرحله، اظهارنامه علامت در کارتابل کارشناس اداره ثبت علائم تجاری کشور وارد بررسی اولیه می گردد.
مدارک لازم جهت ثبت علامت تجاری
شخص حقوقی(شرکت)
1- تصویر روزنامه رسمی تاسیس شرکت
۲- تصویر آگهی آخرین تغییرات شرکت
3- مدارک مثبت هویتی نماینده قانونی شرکت طبق روزنامه رسمی
4- مدارک دال بر فعالیت در زمینه کالاهای درخواستی به نام مالک علامت (جواز تاسیس- پروانه بهره برداری- جواز فعالیت و …)
5- کارت بازرگانی به نام مالک علامت(در صورتی که علامت درخواستی ریشه لاتین داشته باشد)
6-آدرس و کد پستی+ آدرس ایمیل + موبایل به نام صاحب امضاء شرکت
7- نمونه علامت درخواستی
شخص حقیقی(افراد)
1- مدارک مثبت هویتی
2- مدارک دال بر فعالیت در زمینه کالاهای درخواستی به نام مالک علامت (جواز تاسیس- پروانه بهره برداری- جواز فعالیت و …)
3- آدرس و کد پستی+ آدرس ایمیل + موبایل به نام
4- نمونه لوگو
5- کارت بازرگانی (در صورتی که علامت درخواستی ریشه لاتین داشته باشد)
شرایط تمدید علامت تجاری
طبق ماده ۱۱۱ قانون ثبت علائم تجاری مصوب 1403، مدت اعتبار گواهینامه ثبت علامت، ده سال از تاریخ ثبت اظهارنامه آن است. تمدید اعتبار گواهینامه مشروط بر اینکه شش ماه قبل از انقضای مهلت اعتبار با پرداخت هزینه مربوط درخواست شود، برای دوره های متوالی ده ساله امکان پذیر است.
لذا با عنایت به قانون فوق الذکر، اعتبار علامت تجاری هیچ محدودیتی ندارد مشروط بر اینکه هر ده سال یکبار درخواست تمدید آن به اداره ثبت علامت ارسال و هزینه دولتی آن پرداخت گردد. توجه داشته باشید که ملاک اعتبار علامت، تاریخ ثبت اظهارنامه آن است نه تاریخ ثبت نهائی علامت.
پس از گذشت مهلت قانونی از تاریخ اظهارنامه نیز تنها شش ماه زمان دارید تا با پرداخت جریمه قانونی، علامت خود را تمدید نمائید. پس از پایان مهلت های ذکر شده، علامت اعتبار خود را از دست می دهد.
در مرحله تمدید علامت نیاز به کارت بازرگانی و یا مدرک دال بر فعالیت نمی باشد. همچنین تمدید علامت نیاز به چاپ در روزنامه رسمی ندارد.
