نقل و انتقال علامت تجاری
علامت تجاری یکی از مهم ترین دارایی های نامشهود هر کسب و کار است که نشان دهنده هویت، کیفیت و اعتبار محصولات یا خدمات ارائه شده توسط یک شرکت یا فرد است. نقل و انتقال علامت تجاری فرآیندی است که طی آن مالکیت علامت تجاری از یک شخص یا شرکت به شخص یا شرکت دیگر منتقل می‌شود. این انتقال می‌تواند به صورت کامل یا محدود به بخشی از حقوق مالکیت انجام شود. در ایران، مسئول ثبت، بررسی و صدور گواهی علامت تجاری، اداره کل مالکیت صنعتی (وابسته به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور) است و نقل و انتقال علامت نیز از طریق این اداره انجام می شود.
نقل و انتقال علامت تجاری به معنای واگذاری تمام یا بخشی از حقوق مربوط به علامت از مالک فعلی به مالک جدید است. این انتقال ممکن است در قالب فروش، اهداء، قرارداد مشارکت، ادغام یا سایر اشکال حقوقی صورت گیرد. پس از انجام این انتقال، مالک جدید می تواند از علامت تجاری در حوزه فعالیت های خود استفاده کند و از حقوق قانونی مربوط به آن بهره مند شود.
دلایل نقل و انتقال علامت تجاری
فروش کسب و کار: هنگام فروش یک کسب و کار، علامت تجاری یکی از دارایی های مهم است که باید منتقل شود.
تغییر مالکیت: تغییر در ساختار مالکیت شرکت ها یا شراکت ها می تواند منجر به انتقال علامت شود.
قراردادهای همکاری: در برخی قرارداد های مشارکت یا لایسنس، انتقال بخشی از حقوق علامت تجاری ممکن است مطرح شود.
هدیه یا وراثت: علامت تجاری می تواند به صورت هدیه یا از طریق وراثت به افراد دیگر منتقل شود.
شرایط و نحوه نقل و انتقال علامت تجاری
قرارداد کتبی: نقل و انتقال علامت تجاری باید با تنظیم قرارداد کتبی انجام شود که در آن جزئیات انتقال، محدوده حقوق واگذار شده، تعهدات طرفین و شرایط مالی مشخص شده باشد.
ثبت انتقال: پس از تنظیم قرارداد، انتقال باید به اداره ثبت علائم تجاری اعلام و ثبت شود تا مالکیت جدید به صورت رسمی در اسناد دولتی ثبت گردد.
موافقت اداره ثبت: در برخی کشورها، ثبت نقل و انتقال منوط به تایید اداره ثبت علائم تجاری است.
مالیات و هزینه ها: هزینه های ثبت و مالیات های مرتبط با انتقال باید توسط طرفین بر اساس توافق پرداخت شود.
به طور کلی، نقل و انتقال علامت تجاری به دو شکل انجام می پذیرد:
الف- انتقال قراردادی:
این حالت زمانی اتفاق می افتد که شما قصد دارید با توافق حاصله فی مابین خود و دیگری، تمام و یا بخشی از درصد مالکیت علامت را منتقل نمائید. برای نقل و انتقال علامت تجاری مراحل ذیل را بایستی انجام دهید:
– ابتدا یکی از طرفین می بایست به دفاتر اسناد رسمی مراجعه نموده و درخواست خود را مطرح نماید، در این حالت سردفتر درخواست استعلام انتقال را به صورت سیستمی به اداره ثبت علائم تجاری ارسال می نماید.
– پس از ارسال درخواست فوق الذکر، مالک علامت بایستی حساب کاربری خود در اداره ثبت علائم را چک نماید تا کارشناس پرونده پاسخ استعلام را برای دفترخانه ارسال نماید.
– پس از تائید صحت و اصالت گواهی علامت توسط اداره و ارسال پاسخ استعلام به دفترخانه، طرفین باید در دفترخانه جهت تنظیم سند صلح حاضر شوند.
– پس از تنظیم سند صلح، مالک علامت بایستی تصویر سند و سایر مدارک و مستندات مربوط به انتقال گیرنده را برای کارشناس اداره و از طریق حساب کاربری خود و یا از طریق حساب کاربری خریدار ارسال نماید.
– کارشناس مدارک را بررسی و در صورت عدم وجود نقص، آگهی نقل و انتقال علامت را صادر می نماید.
– انتشار آگهی انتقال علامت تجاری در مجله رسمی الکترونیک مرکز مالکیت معنوی و صدور مجدد گواهی به نام مالک جدید.
ب- انتقال قهری:
این حالت زمانی رخ می دهد که مالک علامت تجاری فوت نموده باشد، علامت تجاری پس از فوت صاحب آن قهراَ به ورثه او منتقل می شود. انتقال قهری علامت با رعایت مقررات قانون، توسط ورثه و با ارائه رونوشت گواهی انحصار وراثت یا تعیین سهم الارث می باشد. در حقیقت برای انتقال گواهی علامت به ورثه، حتماً بایستی گواهی انحصار وراثت به اداره ثبت علائم تجاری کشور ارائه گردد. پس از ثبت درخواست و بارگذاری مستندات من جمله تصویر گواهی ثبت علامت، گواهی انحصار وراثت و همچنین مدارک مثبت هویت ورثه، کارشناس اداره بررسی را شروع کرده و در صورت عدم وجود نقص در مدارک، روزنامه نقل و انتقال قهری علامت را صادر می نماید و پس از چاپ آگهی در روزنامه رسمی کشور، در نهایت سند جدید به نام ورثه صادر می گردد.
اگر قصد دارید نقل و انتقال علامت تجاری خود را انجام دهید، بهتر است با مشاوران حقوقی متخصص در حوزه مالکیت معنوی مشورت کنید تا فرآیند به صورت صحیح و قانونی انجام شود و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
مزایای ثبت رسمی نقل و انتقال علامت تجاری
✅ ۱. حمایت قانونی از مالک جدید
با ثبت رسمی، مالکیت علامت تجاری به طور قانونی به مالک جدید منتقل می شود و در صورت بروز اختلاف یا سوء استفاده، مالک جدید می تواند از حمایت کامل قانونی برخوردار شود.
✅ ۲. جلوگیری از ادعاهای حقوقی آینده
در صورت عدم ثبت رسمی، مالک قبلی یا اشخاص ثالث می توانند نسبت به مالکیت علامت ادعا کنند. ثبت رسمی از بروز چنین ادعاهایی جلوگیری می‌کند.
✅ ۳. امکان استفاده تجاری و قانونی توسط مالک جدید
مالک جدید تنها در صورتی می تواند از علامت در قراردادها، تبلیغات، صادرات و واردات استفاده کند که انتقال علامت به صورت رسمی ثبت شده باشد.
✅ ۴. امکان ثبت در گمرک و پیگیری قضایی نقض حقوق
در صورتی که علامت تجاری به صورت رسمی منتقل و ثبت شده باشد، مالک جدید می تواند اقدامات حقوقی مانند ثبت علامت در گمرک برای جلوگیری از واردات کالاهای تقلبی را انجام دهد.
✅ ۵. افزایش اعتبار تجاری
ثبت رسمی انتقال علامت نشان دهنده شفافیت حقوقی برند است و در تعاملات تجاری، سرمایه‌گذاری یا مشارکت با دیگران اعتبار حقوقی و حرفه ای بالاتری ایجاد می‌کند.
✅ ۶. امکان تمدید و پیگیری حقوقی توسط مالک جدید
تنها در صورت ثبت رسمی، مالک جدید می تواند نسبت به تمدید علامت، اعتراض به علامت های مشابه یا اقامه دعوا علیه ناقضان اقدام نماید.
✅ ۷. امکان استفاده به عنوان دارایی و وثیقه
علامت تجاری ثبت شده به نام مالک جدید، یک دارایی نامشهود محسوب می شود که می تواند در معاملات مالی، سرمایه گذاری، فروش برند یا دریافت وام مورد استفاده قرار گیرد.
